Η διαγνωστική περίοδος βοηθά τόσο στη διάγνωση, στον εντοπισμό θετικών χαρακτηριστικών του ατόμου, στη θέσπιση στόχων της ψυχοθεραπείας ενώ παράλληλα χτίζεται μια σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στον ψυχολόγος και τον θεραπευόμενο. Η διαγνωστική περίοδος πέραν από τη λήψη του ιστορικού του ατόμου, πιθανώς να συμπεριλάβει ψυχολογική αξιολόγηση και ψυχιατρική εκτίμηση.
Μετά το πέρας της διαγνωστικής περιόδου ο θεραπευτής και σύμφωνα πάντα με τις ανάγκες και το αίτημα του θεραπευόμενου προτείνεται στον ίδιο και επιλέγεται η κατάλληλη θεραπευτική πρόταση. Η διάρκεια της θεραπείας κυμαίνεται και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως το αίτημα, την προσωπικότητα αλλά και τη διάγνωση.
Η πρώτη συνάντηση έχει ως κύριο στόχο τη λήψη του λόγου προέλευσης, του αιτήματος και του ιστορικού του προβλήματος και του ατόμου αλλά και την εγκαθίδρυση ενός κλίματος οικειότητας και εμπιστοσύνης ανάμεσα στον πελάτη και τον ψυχολόγο. Ο ψυχολόγος στο τέλος της συνάντησης διατυπώνει τη δική του πρόταση και εικόνα.